Kepçe Kulak Ameliyatı

Kulağın kıvrımlarının silik ve kafa tabanından uzaklığının çok olmasına ‘kepçe kulak’ adı verilir. Kepçe kulak deformitesinin kulak büyük olmasından kaynaklandığı düşünülse de tüm kulaklar hemen hemen aynı boyutlardadır. Kepçe kulak da problem büyüklükten ziyade kulağa estetik şeklini veren kıvrımlarım tam oluşmaması ve kulak kıkırdağının öne doğru çıkık olmasından kaynaklanmaktadır. Kulağın kafa tabanına uzaklığı ve kendi içindeki açıları farklılıklar gösterebilir.

Tıbbi açıdan hiçbir sorun yaratmayan bu durum, özellikle çocukluk döneminde, psikolojik travmaya yol açabilmektedir. Bu durum özellikle okul yaşantısında diğer çocukların dalga geçmesine yol açabilmekte ve çocuğun okul başarısını da olumsuz etkileyebilmektedir. Kepçe kulak ameliyatla düzeltilebilen bir şekil bozukluğudur. Kepçe kulak ameliyatı kulağa yeniden şekil vermek için yapılan bir cerrahi girişimdir.

Kepçe kulak ameliyatı kaç yaşında yapılır?

Altı yaş civarında kulak gelişiminin yaklaşık % 90 tamamlanır. Bu nedenle en erken 6 yaşından itibaren kepçe kulak düzeltme ameliyatları gerçekleştirilebilir. Altı yaştan itibaren bu ameliyatların yapılmasının bir diğer nedeni de, özellikle ilkokul çağında çocuğun uğrayabileceği psikolojik travmalardan onu uzak tutabilmektir. Kepçe kulak ameliyatları altı yaşından itibaren yapılmakla birlikte, çocuğun rahatsızlık duymaya başladığı ileri yaşlarda da yapılmasında hiçbir sakınca yoktur. Sıklıkla da ülkemizde erişkinlerde kepçe kulak düzeltilmesi için başvurmaktadır ve 6 yaştan sonraki her yaşta bu ameliyatlar başarılı bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Tek fark küçük çocukların alokal anesteziye uyum gösteremeyebileceği için genel anestezi veya sedasyon gerekliyken, ileri yaşlarda hasta uyumuna bağlı olarak sadece lokal anestezi altında bu ameliyatlar yapılabilir.

Ameliyat öncesi görüşme…

Bu görüşmede doktorunuz sizi muayene edecektir: bu muayenede kulak deformitesinin şekli ve derecesi değerlendirilecek ve bu ameliayttan beklentileriniz sorgulanacaktır. Doktorunuz bu muayene bulgularını ve sizin bu ameliyattan beklentilerinizi karşılaştırarak en uygun tedavi seçeneğini konusunda size bilgi verecek ve gerçekçi olarak ameliyattan ne beklenmesi gerektiğini içeren özel detayları size açıklayacaktır.

Kulak deformiteleri çok farklılık göstermektedir bu nedenle tek bir teknik tüm deformitelerin düzeltilmesinde yeterli olmayabilir. Bu nedenle mevcut deformiteye bağlı olarak bu şekil bozukluğunu ve kepçeliği düzeltecek en uygun teknik seçilmelidir. Yine bu görüşmede, doktorunuz, uygulayacağı cerrahi tekniği, anesteziyi, ameliyatın nerede yapılacağı ve ameliyat hazırlıkları konusunda bilgi verecektir. Ameliyatın muhtemel riskleri ve komplikasyonları konusunda sizi aydınlatacaktır. Bunları dikkatlice dinleyip anlamadığınız konuları tekrar sorun. Yine bu görüşmede ameliyat maliyeti hakkında bilgi alabilirsiniz. Bu görüşmeden sonra kendi değerlendirmenizi de yaparak ameliyat kararı verirsiniz.

Ameliyat kararı verdiğinizde sizden ameliyat hazırlığı için tetkikler yaptırmanız istenecektir. Bu tetkikler sonucu normal sınırlardaysa ameliyata uygun olduğunuz değerlendirilip cerrahinin yapılacağı gün ve saat kararlaştırılır.

Kepçe kulak nasıl yapılır ?

Doğuştan kepçe kulakların düzeltilmesi için çok değişik ameliyat teknikleri mevcuttur. Kulak deformiteleri çok farklılık göstermektedir bu nedenle tek bir teknik tüm deformitelerin düzeltilmesinde yeterli olmayabilir. Kepçe kulak ameliyatı ile ilgili teknik ayrıntılar önceden tartışılır ve farklı teknikler arasından, kişinin beklentilerine ve deformitenin şekli ve derecesine göre en uygun yöntem seçilir. Ameliyat genel anestezi veya sedasyon ve lokal anestezi altında (çocuğun sakinleştirilmesi ve ameliyat bölgesinin uyuşturulmasını takiben) yapılabilir. İleri yaşlarda yapılacak ameliyatlarda genel anestezi pek tercih edilmez, sedasyon ve lokal anestezi daha sık kullanılır. Eğer ameliyat sedasyon ve lokal anestezi altında yapılırsa hastanede yatılması gerekmez.

Ameliyat genellikle kulak arkasından yapılan bir kesi ile gerçekleştirilir. Deformiteye bağlı olarak çeşitli tekniklerle ( dikiş, kıkırdak zayıflatılması, kıkırdak çıkartılması veya bunların kombinasyonu ) kulağa şekil verilip, kafa tabanıyla kulak arasındaki açı ve mesafe ayarlanır. Yine kulak arkasındaki kesi dikildikten sonra her iki kulağı içine alan özel bir sargı yapılarak ameliyat sonlandırılır.

Kepçe kulak ameliyatı sonrası ilk günler nasıl olacak ?

Ameliyattan sonraki kulaklarınız sargılı olacaktır. Bu sargı aksi bir durum olmadıkça genellikle 3-5 gün sonra açılır. Baş yaklaşık 30 derece kadar yüksekte olacak şekilde yastıklarla yükseltilmelidir. İlk iki gün gerginlik ve baskı hissi doğaldır. Üçüncü günden itibaren bu baskı ve gerginlik hissi azalmaya başlar. Genellikle ağrı kesicilere cevap veren bir ağrınız olabilir. İlk günlerde artan ve zonklayıcı tarzda ağrı, ameliyat bölgesinden gelen bir sızıntı ve kanama doktorunuzla teması gerektiren durumlardır. Bu durumda kontrolünüz yapılır ve gerekirse pansumanınız değiştirilir. Pansuman ilk açıldığında kulaklar hafif ödemli, sararmaya yüz tutmuş, hafif mor şekilde olabilir. Pansuman açıldığı günden itibaren duş almanıza izin verilir. Kulağa ve arkadaki dikiş alanına nemlendirici krem sürülebilir. İşlemden sonraki ilk hafta kulak üzerine yatılması istenmez. İkinci haftadan itibaren üzerine yumuşak bir yastıkla yatılabilir. İlk hafta tüm gün ve iki hafta süreyle geceleri yatarken kulağın kıvrılmasını engelleyecek bir tenis bandı kullanılması uygun olacaktır.

Kulak şeklini ne zaman alır?

İlk pansuman açıldığında kulağınızdaki kepçeliğin ve şekil bozukluğunun düzeldiğini göreceksiniz. Ancak kulaklarınız ödem yani şişlik ve morluk olabilir. Bu şişlik ve morluğun derecesi seçilen tekniğe bağlı değişiklik gösterebilir. Her geçen gün bunlar azalır. Uyuşukluk ve hassasiyet kaybolmaya başlar. Birbirini izleyen haftalar içinde kulaktaki ödem azalır. Kıvrımlar daha iyi şekilde ortaya çıkar ve giderek son şeklini alır. İlk haftalarda travmadan, güneş ışığından, sauna ve solaryumdan kaçınmak gerekir.

Kulak memesi küçültülebilir mi?

Kulak memesi doğuştan büyük olabileceği gibi ilerleyen yaşla beraber büyüme ve sarkma gösterebilir. Kulak memesi yada tıbbi ismiyle kulak lobülü küçültülebilir. Kepçe kulak ameliyatı ile beraber ya da yada tek başına kulak memesi küçültülebilir. Öncelikli olarak kulak memesinin büyüklüğü ve ne kadar doku çıkartılması gerektiği ile ilgili ölçümler yapılır.

Bu ölçümler ve klinik değerlendirme sonrası planlama yapılır. Sıklıkla lokal anestezi altında yani bölgesel uyuşturmayla beraber kulak memesi değişik teknikler kullanılarak küçültülebilir. Bu hastaneye yatmayı gerektirmeyen ayaktan yapılabilen işlemdir. Hasta memnüniyeti çok yüksek bir işlemdir.

Prof. Dr. Muhitdin Eski